W początkowym okresie rządów Yamato
w japońskiej kulturze dały się odczuć wpływy kontynentalne.
Zarówno Chiny, jak i Korea osiągnęły już stosunkowo wysoki
poziom cywilizacji. Dzięki dość łatwym podróżom i wymianie
handlowej z królestwem Paekche w południowej Korei na ziemiach
Yamato pojawiły się żelazo, chińskie pismo, literatura i
filozofia. Obok rolnictwa rozwijała się hodowla oraz rzemiosło
użytkowe i artystyczne, charakterystyczne są tzw. "Haniwa"
("kręgi gliniane") - cylindryczne naczynia i rzeźby
przedstawiające. ludzi, budynki, zwierzęta, przedmioty użytkowe
i magiczne, ustawiane wokół lub na kurhanach. W tym okresie
ustalała się "męska" kultura i postępował podział
klasowy. Wykształciła się bogata arystokracja rodowa. Dwór
podjął działania zmierzające do wprowadzenia absolutnej
władzy cesarskiej z administracją centralną, opartą na prawie
kodeksu z 702r.
Reżim Yamato przystosował nawet
znaki chińskiego pisma dla potrzeb tworzenia własnych dokumentów;
pierwsze sprawdzone zapiski w historii Japonii pochodzą
mniej więcej z roku 430 n.e. Yamato sprowadzili także religię:
buddyzm pojawił się w Japonii jakieś sto lat później. Oddzielenie
Japonii od kontynentu miało dwa korzystne następstwa: można
było sprowadzić do kraju obcą kulturę, technologię i idee,
ale dotarcie do Japonii było na tyle trudne, że możliwe
było utrzymanie z dala wpływów niepożądanych. Dzięki wykorzystaniu
tego faktu struktura rządów Yamato opierała się w znacznym
stopniu na ustroju Chin: osiem odrębnych klas urzędów dworskich
i wielka rada, Dajokan, władały krajem za pośrednictwem
miejscowych rządców. Wszystko było kontrolowane ze stolicy
- od roku 710 n.e. było nią miasto Nara w prowincji Yamato
- podczas gdy rodzina cesarska rezydowała w Kyoto aż do
roku 1868.
Choć Yamato uzyskali władzę nad
całą Japonią, od IX wieku cesarze zaczęli być odsuwani od
spraw codziennego zarządzania państwem. Stali się raczej
symbolem władzy, niż sprawującymi władzę. Gdy cesarze odsunęli
się od rządów, władza przeszła w ręce urzędników dworskich,
zwłaszcza rodziny Fujiwara. Cesarze nadal panowali, ale
nie rządzili już krajem. W roku 858, książę Fujiwara, Yoshifusa,
został regentem swego rocznego wnuka (postarawszy się wcześniej
o to, by jego córka dzięki małżeństwu weszła do rodziny
cesarskiej). Fujiwara dbali również o to, by wszystkie ważne
funkcje u dworu i w administracji kraju były sprawowane
przez członków rodziny. W końcu w 884 roku Fujiwara Motosune
został ogłoszony kampuku - "pokojowym dyktatorem".
W sto lat później zastąpił go najinteligentniejszy członek
rodziny Fujiwara, Michinaga. Michinaga dopiął tego, że pięciu
kolejnych cesarzy poślubiło jego córki, dzięki czemu umocnił
pozycję swej rodziny na dworze cesarskim!
W okresie Fujiwara japońska kultura
zaczęła rozwijać się samodzielnie, zarzucając zdominowane
przez cywilizację chińską korzenie. Na dyktaturę Michinagi
przypada, na przykład, epoka klasycznej japońskiej literatury.
Równocześnie jednak Fujiwara zmienili sposób sprawowania
rządów w kraju. Władza centralna stała się słaba i skorumpowana.
Coraz więcej gruntów przechodziło w ręce wielkich właścicieli
ziemskich. Szlachta, która sprawowała urzędy państwowe,
otrzymywała w ramach zapłaty nadania ziemskie zwolnione
od podatku. Wielu chłopów i drobnych posiadaczy miało szczęście,
jeśli udało się im wcielić swoje posiadłości do takich nadań,
by uciec od wygórowanych podatków!
BIBLIOGRFIA
|