Alpiniści niepełnosprawni ?

Alpinizm, jak mało która dyscyplina, wymaga od uprawiających go osób, przede wszystkim, dużych predyspozycji psychicznych. Dlatego stał się on również polem aktywności osób o ograniczonej sprawności fizycznej. Pierwsze wejście niepełnosprawnego alpinisty na szczyt przekraczający 8000 metrów, miało miejsce w 1995 roku. Dokonał tego, zdobywając Cho Oyu (8201 m) posługujący się protezami nóg, Brytyjczyk Norman Croucher.
Chyba najwięcej osiągnięć w alpinizmie niepełnosprawnych, mają na swoim koncie Amerykanie. Wyjątkowym wyczynem było wejście na szczyt Mount Everestu (8848 m), 32-letniego, niewidomego alpinisty amerykańskiego Erika Weihenmayera. Wcześniej, kompletując zdobywanie "Korony Ziemi" - najwyższych szczytów 7 Kontynentów, wszedł na Mt. McKinley (6194m), Aconcagua (6960m) i Kilimandżaro (5895m).
Erik stracił wzrok w wieku 13 lat. W czasie wspinaczki, utrzymanie właściwego kierunku umożliwiały mu dzwonki przyczepione do plecaków towarzyszących przewodników. Jednak pierwszym niepełnosprawnym alpinistą na najwyższym szczycie Ziemi, był w 1998 roku, również Amerykanin Tom Whittaker, który stracił stopę w wypadku samochodowym.
Ekstremalnych wspinaczek skalnych, dokonywał Amerykanin Hugh Herr, który stracił w 1982 roku, w wyniku odmrożenia obie nogi poniżej kolan - używając do tego specjalnie skonstruowanych protez. Pozwalały mu one "regulować" wzrost w zakresie 1,5-2,5 metra - co dawało pewnego rodzaju przewagę nad "normalnymi" wspinaczami.
Mniej znane są osiągnięcia alpinistów wspinających się po przebytych operacjach kardiochirurgicznych. Najbardziej wyjątkowe są wyczyny Amerykanki. Kelly Perkins, która wspina się po dokonanej w 1992 roku transplantacji serca. W 2001 roku w towarzystwie męża i pod opieką lekarza, weszła na najwyższy szczyt Afryki - Kilimandżaro (5895 m). Ponadto zdobyła Fuji San, Mount Whitney i Matterhorn. Dzięki swojej działalności, Kelly Perkins stała się - jak to sama określa - "ambasadorem" osób po przeszczepie serca. Innym alpinistą po operacji kardiochirurgicznej (wszczepiony stent i by-passy), był Amerykanin R. D. Caughron, który w 1994 roku wszedł na Dhaulagiri (8167 m). Następnie brał udział w kilku innych wyprawach na ośmiotysięczniki, nie osiągając jednak szczytu. Zmarł w 2002 roku w trakcie nieplanowanego biwaku na Makalu.
Wśród alpinistów niepełnosprawnych, znajdują się i Polacy. Najbardziej znanym jest Krzysztof Gardaś z Żywca, który po wypadku, którego skutkiem był niedowład dolnych kończyn, wszedł o kulach w 1994 roku na Mont Blanc (4808 m), a w 1998 roku na najwyższy szczyt obu Ameryk - Aconcagua. Pierwszym niepełnosprawnym Polakiem na Mont Blanc był w 1988 roku, poruszający się o kulach Jan Luber. W 1991 roku zdołał on zrealizować swoje marzenie, wchodząc na Kilimandżaro.