Jabber otwarty protokół komunikacji w czasie rzeczywistym oraz powiadamiania o obecności, oparty o technologię XML (ang. Extensible Markup Language), podstawa otwartego, zatwierdzonego jako standard internetowy przez IETF (ang. Internet Engineering Task Force), protokołu XMPP (ang. Extensible Messaging and Presence Protocol).

(Chcesz podlinkować tą stronę? Możesz wykorzystać jeden z bannerów - lista banerów. Masz swój ładniejszy banner, jeżeli chcesz możesz go mi podesłać. Jeżeli zgubisz linka do tej strony, pamiętaj że łatwo ją poszukać - wystarczy w Google zapytać o "Jabber FAQ")

Słowa wstępu

Instant messaging

Komunikacja błyskawiczna to wymiana zazwyczaj informacji tekstowych w czasie rzeczywistym za pomocą specjalnego programu zwanego komunikatorem internetowym.

Protokół

Protokół to zbiór zasad określający sposób porozumiewania się.

Z... Znamy się mało... Więc może ja bym powiedział parę słów o sobie, najpierw. Urodziłem się... Urodziłem się w Małkini w 1937 roku w lipcu. Znaczy w połowie lipca... właściwie w drugiej połowie lipca właściwie... Yyyy... Dokładnie 17 lipca. Yyyy... No... to tyle może o sobie - na początek... Czy są jakieś pytania?
-- Rejs

Niniejszy dokument jest próbą zebrania wszystkich porozrzucanych po Internecie informacji przydatnych początkującym oraz każdemu kto chciałby dowiedzieć się podstawowych rzeczy na temat wszystkiego co określane jest mianem Jabbera i XMPP, nowego protokołu komunikacji błyskawicznej (ang. Instant Messaging). Na początek warto wspomnieć o rzeczy najważniejszej, która odróżnia Jabbera od innych sieci pozwalających na komunikację w czasie rzeczywistym oraz pokaże sens ewentualnej przesiadki.

Jak dokładnie możemy przeczytać na głównej stronie jabber.org, Jabber został uznany jako oficjalny standard sieciowy. Ogólnie mówiąc nie jest to kolejny lokalny wymysł jednej osoby czy kolejnej firmy. Jest to nowy standard w sposobie komunikacji. O zaletach rozwiązania docenionego przez ekspertów, oraz jak prosto przesiąść się na Jabbera, można przeczytać poniżej.

Ostatnie nowości w świecie Jabbera można przeczytać w kronikach Jabbera na JabberPL.org (przetłumaczone) lub w oryginalnej wersji na stronie jabber.org. Można się tam dowiedzieć, że duże firmy takie jak Google, Apple, BellSouth, FedEx, EDS, France Telecom, HP, Oracle, Orange, Portugal Telecom, Sun, wiele banków związanych z Wall Street i liczne amerykańskie agencje rządowe wykorzystują już otwarty standard jakim jest XMPP/Jabber. Po dołączeniu do tej listy komunikatora Google Talk spodziewane jest coraz większe zainteresowanie komunikacją opartą o Jabbera, a nawet poważne zmiany na rynku samych komunikatorów zdominowanym przez gigantów takich jak AIM, MSN i Yahoo.

Ile osób korzysta z Jabbera?

W Polsce liczba ta jest szacowana na półtora miliona wliczając także zamkniętą sieć Tlen oraz użytkowników otwartego komunikatora Wirtualnej Polski Spik. Dla porównania z sieci Gadu Gadu korzysta szacunkowo trzy miliony użytkowników (zgodnie z artykułem). Na świecie liczba użytkowników Jabbera szacowana jest na ponad dziesięć milionów użytkowników. Poniżej szacunkowe liczby ze świata, niekomercyjny Jabber wypada całkiem dobrze.

Powyższe dane pochodzą z Wikipedii i są jedynie pewnym odniesieniem, a nie dokładnymi danymi. Dokładniejszych i aktualniejszych danych należy poszukać w Internecie. Powyższe dane pochodzą z początku roku 2006.

Nie chcę mi się tego czytać! To jest trudne!

Strona wydaje się duża, jednak pamiętaj, że nie trzeba tutaj czytać więcej niż kilkanaście zdań aby zacząć swoją przygodę z Jabberem. Większość strony to odstępy oraz różne ilustracje. Jeżeli jednak nadal uważasz, że tego tekstu jest i tak za dużo, boisz się, że to wszystko jest za trudne, to przejdź od razu do przeglądu dostępnych klientów Jabbera (programów umożliwiających korzystanie z tej sieci), popatrz jak wyglądają na screenach, wybierz tego najładniejszego i zobacz jak prosto się go używa. To naprawdę nic trudnego. Jest tak proste jak używanie Gadu-Gadu czy Tlen. Potrzebna jest tylko chwilka aby się przyzwyczaić. Jeżeli nasuną się jakieś pytania wróć później do tekstu.

Przesiadka na Jabbera naprawdę nie trwa długo, nie potrwa więcej niż kilka - kilkanaście minut. Jedyne co trzeba zrobić to

Zagubiony? Wybierz klienta jaki ci się najbardziej podoba.

Zobacz przykładowe zrzuty ekranów z popularnych klientów Jabbera.

Psi? Jajc? Pidgin? Pandion? Konnekt? Spik? Miranda? Gajim? Google Talk? Kopete? Kliknij na ilustracje klienta, który podoba ci się najbardziej i przeczytaj więcej... Wszystkie poniższe programy pozwalają na korzystanie z Jabbera.

Bardziej szczegółowe opisy najpopularniejszych klientów Jabbera.

Utknąłem, nie wiem co teraz zrobić!

Czym jest JID

JID, skrót od ang. Jabber Identifier, to unikatowy identyfikator określający daną jednostkę w sieci Jabbera. Najłatwiej porównać go do adresu poczty elektronicznej. Tak samo składa się z nazwy użytkownika oraz serwera oddzielonego znaczkiem at (czyli popularną małpką @).

Jeżeli utknąłeś w jakimś momencie zabawy z Jabberem, kompletnie nie wiesz co zrobić i nie masz kogo poprosić o pomoc, możesz zadać pytanie pod jednym z poniższych adresów. Mile widziane także wszelkie sugestie dotyczące tej strony czy znalezione literówki, nieścisłości oraz błędy. Możesz zadać pytanie za pomocą poczty elektronicznej lub zapytać na Jabberze, adres e-mail oraz JID poniżej. (Pamiętaj, że wszystkie (na) należy zamienić na @)

FAQ

Dodatki

1. Co to do licha jest?

Slashdot: Open Real Time Messaging System http://slashdot.org/articles/99/01/04/1621211.shtml

Jedna z pierwszych publicznych wzmianek na temat Jabbera, można przyjąć że to okolice czasu kiedy powstał -- 4 stycznia 1999

Jeremie writes "Jabber is a new project I recently started to create a complete open-source platform for Instant Messaging with transparent communication to other IM systems(ICQ, AIM, etc). Most of the initial design and protocol work is done, as well as a working server and a few test clients."

Jabber jest nowym, aktualnie rozpoczętym przeze mnie, projektem
tworzenia kompletnej otwartej platformy komunikacji błyskawicznej połączonej z innymi
systemami IM (ICQ, AIM, etc.). Większość prac nad projektowaniem i tworzeniem
protokołu została wykonana, podobnie jak działający
serwer i kilka testowych klientów. -- moje tłumaczenie

PC World Komputer: Jabber http://www.pcworld.pl/artykuly/37733.html

Rewolucja w świecie komunikatorów internetowych

Chcesz korzystać jednocześnie z Gadu-Gadu, ICQ i innych komunikatorów w jednym programie? Nie podoba ci się interfejs komunikatora, którego używasz,i chcesz mieć większy wybór opcji? Masz dość pamiętania numerów znajomych z Gadu-Gadu lub ICQ? Straciłeś listę kontaktów, bo Windows miał awarię? Ktoś włamał się na twoje konto w komunikatorze lub podsłuchał twoje rozmowy? Denerwują cię ciągłe awarie serwera twojego komunikatora? Już z tych powodów warto wypróbować zyskujący coraz większą popularność Jabber.

WIEM: Internet http://wiem.onet.pl/wiem/0028a0.html

Jabber opiera się na głównej zalecie Internetu czyli rozproszeniu, dzięki temu jest odporny na problemy innych komunikatorów czyli problemy z centralnymi serwerami je obsługującymi.

Internet, pewna ilość sieci lokalnych (LAN) połączonych w jedną wspólną sieć. Słowo to napisane wielką literą (Internet) oznacza ogólnoświatową sieć komputerową, będącą połączeniem tysięcy sieci lokalnych z całego świata. Podwaliny pod jej powstanie położono na początku lat 60., kiedy amerykańska firma RAND Corporation prowadziła badania nad możliwością dowodzenia i łączności w warunkach wojny nuklearnej. Na podstawie jej raportów podjęto badania nad skonstruowaniem sieci komputerowej mogącej funkcjonować pomimo zniszczenia jej części np. w wyniku ataku atomowego.

2. Czy jest mi to potrzebne?

Aby uniknąć sytuacji kiedy chcesz się z kimś skontaktować, a twój komunikator akurat odmawia posłuszeństwa - czy wielkich czarnych dziur tak jak sobota 10 stycznia 2004, kiedy GG nie działało cały dzień wybierz Jabbera. Dla nieprzekonanych poniżej najważniejsze zalety oraz pewne wady. Poniżej dodatkowo cytat dla tych, którzy uważają że ten dokument to czysta propaganda ;)

" (...) Jedziecie do stolicy kraju kapitalistycznego. Który to kraj ma być może nawet tam i swoje ... plusy. Rozchodzi się jednak o to, żeby te plusy nie przesłoniły wam minusów. (...) "
-- Miś

2.1. Czy jestem bezpieczny?

Przesiadka z oryginalnego klienta Gadu-Gadu podwyższa także bezpieczeństwo danego komputera. Sam oryginalny klient Gadu-Gadu po ostatnich doniesieniach nie sprawia wrażenia bezpiecznego, a jego duże powiązanie z przeglądarką Internet Explorer, powoduje że jest narażony także na błędy właśnie tej przeglądarki. Najlepszy rozwiązaniem jest wybranie godnego zaufania komunikatora oraz bezpiecznej przeglądarki internetowej.

2.2. Zalety Jabbera

Główną zaletą Jabbera jest jego uniwersalność. Zdobywanie coraz to nowych sieci i pozwalanie na komunikację miedzy milionami ludzi bez względu na wykorzystywaną technologie czy platformę.

2.3. Rzeczy, które mogą przeszkadzać w Jabberze

2.4. Dlaczego akurat Jabber?

Protokół

Protokół to zbiór zasad określający sposób porozumiewania się.

Warto powtórzyć, jedną i chyba najważniejszą rzecz. Jabbera warto wybrać z jednego prostego powodu. Jest to standard sieciowy. Zamiast pytać dlaczego mam używać Jabbera zapytaj dlaczego używasz protokołu HTTP do serfowania po Internecie, dlaczego używasz protokołu FTP do pobierania plików, dlaczego używasz protokołu SMTP do obsługi poczty? Chociaż protokół XMPP (podstawa i rdzeń wszystkiego co określane jest jako Jabber, dla uproszczenia można przyjąć, że oznacza to prawie to samo - jakie są różnice można sprawdzić tutaj) nie jest jeszcze tak popularny jak trzy wymienione powyżej, to z pewnością z biegiem czasu dołączy do grona swoich powszechnie znanych kolegów.

Jak widać powyżej wybieranie innych rozwiązań na dłuższą metę mija się z celem, to tak samo jak robienie przeglądarki internetowej, która nie potrafiłaby zgodnie z protokołem HTTP pobierać stron WWW z sieci. Co nam by przyszło z tego gdybyśmy nawet zrobili sobie własny protokół i kilka serwerów go obsługujących, jeżeli cały świat używa czegoś zupełnie innego. Jabber to właśnie identyczny przykład. Serwerów Jabbera na świecie są setki, a może tysiące. Użytkowników jeszcze więcej. Wizja jednego komunikatora jest bardzo kusząca. Może niedługo rozmowa z każdym w czasie rzeczywistym będzie tak naturalna jak wysłanie e-maila, do tego starcza tylko pytanie "Podaj swój adres".

Co daje standard taki jak XMPP (Jabber)?

Każdy system operacyjny, każde możliwe urządzenie, platforma, w każdym miejscu, z każdym tak samo. Nie musisz nic zmieniać. Używaj dalej tego systemu operacyjnego, tego komputera, tego języka - Jabber jest całkowicie uniwersalny.

Dobrze opracowany standard, taki jak XMPP (Jabber) to duża zaleta. Nie jest się narażonym na błędy i niedopracowanie rozwiązań. Dołączając otwartość oprogramowania uzyskujemy godny zaufania protokół oraz prawie wolne od błędów oprogramowanie. Przykładowo błędne rozwiązania przyjęte w sieci Gadu Gadu przez długi czas powodowały, że nie zawsze połączenie z serwerem było połączeniem szyfrowanym, pomimo takiego ustawienia w opcjach. Drugim takim niedopatrzeniem jest kolejka wiadomości oczekujących (wysyłanych do rozłączonego użytkownika). Po jej przepełnieniu wiadomości są "gubione", a osoba wysyłająca je nie otrzymuje o tym żadnego komunikatu, mimo że wiadomo że treść nigdy nie trafi do adresata. Takie błędy powodują, że tracimy zaufanie do danych rozwiązań. Chociaż wiadomo, że zawsze może przytrafić się jakiś błąd to w otwartym standardzie, gdzie każdy go może zauważyć, prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest zminimalizowane.

2.5 Powtórka z historii

E-mail jako taki został wymyślony w roku 1965, autorami pomysłu byli Louis Pouzin, Glenda Schroeder i Pat Crisman - wówczas jednak usługa ta służyła jedynie do przesyłania wiadomości od jednego użytkownika danego komputera do innego użytkownika tej samej maszyny, a adres emailowy w zasadzie jeszcze nie istniał. Usługę polegającą na wysyłaniu wiadomości od użytkownika jednego komputera do użytkownika innego wymyślił w roku 1971 Ray Tomlinson, on również wybrał znak @ (at) do rozdzielania nazwy użytkownika od nazwy maszyny (a później nazwy domeny internetowej). Na początku do wysyłania e-maili służył protokół CPYNET, później wykorzystywano FTP, UUCP i wiele innych protokołów, a na początku lat 80. Jonathan B. Postel napisał specjalnie do tego celu protokół SMTP.
-- Poczta elektroniczna, Wikipedia

Podczas pobierania i wysyłania poczty elektronicznej dziś nikt nie zastanawia się czy wysyła ją na serwer pocztowy, który używa danego oprogramowania. Nie zastanawia się także, czy nadawca listu, który właśnie czyta, używa danego klienta poczty elektronicznej. Uniwersalne protokoły pozwalają nam na skupienie się na czytaniu treści bez zwracania uwagi na szczegóły techniczne. Oczywiście nie było tak zawsze. Stan dzisiejszy to efekt około 20 lat wymyślania nowych rozwiązań oraz szukania wspólnego standardu.

Czy podobna idea podczas rozmów za pomocą komunikatora nie jest kusząca? Gdyby nagle znikł podział na sieci i każdy mógłby rozmawiać z każdym. Właśnie dlatego powstał Jabber. Jabber to krok do prostej komunikacji.

3. Zasada działania

Jabber zasada działania. Komunikacja serwer - serwer Komunikacja miedzy serwerami Jabbera Komunikacja klient - serwer Komunikacja Jabber - inne sieci Przykładowy serwer delta.pl Przykładowy serwer alfa.org Przykładowy serwer tango.de Użytkownik michal na serwerze alfa.org Użytkownik michal na serwerze alfa.org Użytkownik aneta na serwerach alfa.org oraz delta.pl Serwer GG Serwer ICQ Użytkownik rajmund na serwerze tango.de Inny serwer gdzieś w Internecie. Inny serwer gdzieś w Internecie. Inny serwer gdzieś w Internecie. Inny serwer gdzieś w Internecie.

Sieć Jabbera w swoim działaniu podobna jest do działania poczty elektronicznej. Mamy wiele serwerów, które komunikują się między sobą. Na rysunku mamy przykładowe serwery alfa.org, delta.pl oraz tango.de. Wszystkie serwery komunikują się ze sobą co zaznaczone jest jako ciemno fioletowe połączenia [3]. Serwery na rysunku komunikują [2] się także z wszystkimi innymi serwerami na świecie oznaczonych jako inny serwer. Na serwerach użytkownicy rejestrują konta. Użytkownik rajmund zarejestrował się na serwerze tango.de, użytkownik michal zarejestrował się na serwerze alfa.org, a użytkownik aneta ma konta na dwóch serwerach alfa.org oraz delta.pl. Posiadanie konta na danym serwerze jest jednoznaczne z posiadaniem identyfikatora nazywanego Jabber ID (w skrócie JID). Użytkownik rajmund identyfikowany jest przez JID rajmund@tango.de, michal jako michal@alfa.org, a aneta posiada dwa konta na różnych serwerach, czyli także dwa identyfikatory aneta@delta.pl oraz aneta@alfa.org. Wszyscy nasi przykładowi użytkownicy są zalogowani do swoich serwerów - symbolizuje to jasno fioletowa linia [4]. Użytkownik aneta zalogowany jest jednocześnie do dwóch serwerów, a użytkownik michal korzysta z funkcji oferowanej przez sieć Jabbera czyli podwójnego logowania. Inne sieci, gdy próbujemy zalogować się podwójnie, odrzucają jedno z połączeń. Tutaj mamy możliwość wielokrotnego logowania i określenia ważności naszego połączenia przez nadanie mu odpowiedniego priorytetu. Wiadomości do nas dochodzą do komputera gdzie zalogowani jesteśmy z wyższym priorytetem. Przykładowy michal jest teraz w pracy, gdzie zalogowany jest z priorytetem równym 5. Wszystkie wiadomości do niego kierowane są do komputera w pracy. Kiedy skończy pracę i wyłączy swój komputer, pozostanie jeszcze komputer domowy, który cały czas jest zalogowany do sieci. Teraz wszystkie wiadomości trafiają do niego. Wszyscy nasi użytkownicy mogą się między sobą komunikować. Użytkownik rajmund może wysłać wiadomość do użytkownika na innym serwerze, czyli przykładowo do użytkownika aneta. Użytkownik aneta posiada dwa konta na oddzielnych serwerach. Jeżeli jeden z serwerów przestanie działać, zawsze ma do dyspozycji swoje drugie konto. Mimo awarii działania jednego serwera cała sieć działa prawidłowo. Kontakt utracony jest nie ze wszystkimi użytkownikami, ale tylko z użytkownikami wyłączonego serwera. Na koniec warto wspomnieć jak odbywa się komunikacja z innymi sieciami typu Gadu-Gadu czy ICQ [1]. Użytkownik komunikuje się tylko z serwerem, przez serwer wysyła wiadomości, a jego kontakty przechowywane są także na serwerze. Jeżeli nasz serwer umożliwia nam komunikację z innymi sieciami przez tzw. transporty, nasza wiadomość przeznaczona do użytkownika danej sieci dochodzi do serwera, a serwer po przekształceniu jej na odpowiedni format przesyła dalej do serwera innej sieci. Oczywiście musimy posiadać konto (numer GG, czy UIN) w danej sieci, żeby do niej cokolwiek wysłać czy odbierać.

4. Zdecydowałem sie, co mam robić

Wszelkie podstawowe informacje uzyskasz na tej stronie. Na początek musisz wiedzieć, że Jabber nie działa tak samo jak inne komunikatory. Nie posiada on centralnego punktu, serwera. Zasada działania podobna jest do działania poczty elektronicznej. Na świecie jest tysiące serwerów, które komunikują się ze sobą. Tak samo jak w poczcie musisz wybrać serwer, który najbardziej tobie odpowiada oraz wymyślić sobie swój identyfikator, który będzie nas na tym serwerze identyfikował.

Więcej informacji znajduje się na oficjalnych stronach poświęconych Jabberowi

5. Serwer

Serwer

Serwer to program udostępniający swoje usługi innym programom, które są nazywanymi klientami.

Najważniejszy jest wybór odpowiedniego serwera. Dalsze poczynania z Jabberem zależą wyłącznie od niego. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby mieć dwa konta i używać drugiego na wypadek wszelkich awarii na serwerze pierwszego. Nie można powiedzieć popularnego stwierdzenia w sieci GG typu "Jabber mi nie działa" - sieć Jabbera działa bardzo dobrze, to jedynie twój serwer może mieć problemy. Odpowiedni wybór uchroni nas od wszelkich komplikacji.

Czyli powtórzę jeszcze raz aby bezproblemowo korzystać z sieci Jabbera trzeba koniecznie wybrać stabilny i godny zaufania serwer. Reguły nie ma, może to być jeden z wielkich czołowych serwerów publicznych, ale może lepiej wybrać mały osiedlowy prowadzony przez znajomego admina.

Jak każdy pewnie wie istnieją zestawienia pokazujące który serwer sieci Gadu-Gadu akurat działa, można to sprawdzić przykładowo na stronach serwisu wiadomosc.info czy stronach mini wortalu Gadu-Gadu. Tak samo, można zerknąć na zestawienie publicznych serwerów Jabbera. Jeżeli nie chce nam się patrzeć na wykresy, to tutaj widać jasno w procentach ile czasu serwer nie działał.

Najaktualniejsza lista publicznych, raczej polskich, serwerów Jabbera jest dostępna pod adresem http://www.jabberpl.org/Serwery/Spis. Flagowym serwerem Jabbera w Polsce jest serwer prowadzony przez ludzi z JabberPL.org. Z moich doświadczeń wynika, że przez swoją popularność i niekomercyjny charakter bywa czasem zawodny. Wybierając serwer prowadzony przez hobbystów otrzymamy serwer o największej liczbie nowych rozwiązań, ale bez wsparcia finansowego będzie on prawdopodobnie czasem niestabilny. Wybierając serwer za którym stoi firma, i pieniądze, zawsze musimy pamiętać, że rządzić się on może własnymi prawami i prawdopodobnie działa po to żeby na siebie zarobić. Trzeba wyśrodkować swoje potrzeby, oczekiwania i wybrać serwer najlepszy dla siebie.

Jeżeli zależy nam na oficjalnym identyfikatorze wybierzemy sobie serwer jabber.org. Jeżeli wolimy coś krótszego to może zainteresujemy się serwerem jid.pl. Jeżeli chcemy serwer komercyjny mamy serwer firmowany przez Wirtualną Polskę czyli jabber.wp.pl. Mamy naprawdę duży wybór. W ostateczności możemy samemu postawić własny serwer, który, jeżeli jesteśmy wymagającym użytkownikiem, z pewnością będzie najbardziej wygodnym rozwiązaniem.

Publiczne serwery Jabbera:

Jeżeli dysponujemy odpowiednim komputerem, możemy postawić własny serwer Jabbera, który oczywiście jest darmowy. Więcej informacji na http://www.jabber.org/admin/.

Enterprise Instant Messaging

Poniższy kawałek to krótki opis produktów firmy Jive. Dzięki nim możemy bardzo szybko zbudować we własnej firmie własną sieć służącą do wewnętrznej komunikacji. Pokazać chcę także, jak prosto można wykorzystać Jabbera do stworzenia samemu podobnych rozwiązań. Produkty Jive to bardzo prosty w obsłudze serwer, klient oraz narzędzia dodatkowe ułatwiające zarządzanie całością. Ciekawym rozwiązaniem jest tzw. skinning czyli proste dostosowanie komunikatora do danej firmy. Mamy możliwość dodania własnego logo, zamknięcia i ograniczenia komunikacji do firmowego serwera. Całość jest dodatkowo wspierana przez menadżera, który ułatwia łatwe zapanowanie nad wszystkim.

Ponieważ używanie w firmach komunikatorów to rzecz dziś raczej naturalna więc stworzenie własnego rozwiązania będzie tylko lekkim ustandaryzowaniem samej komunikacji. Ograniczenie do firmowego serwera i firmowego komunikatora może zwiększyć bezpieczeństwo. Dodanie identyfikatorów podobnych, czy wręcz identycznych, do tych używanych w poczcie elektronicznej sprawi, że komunikacja za pomocą komunikatora stanie się bardziej naturalna. Do tego warto wspomnieć o takich aspektach jak odgórne zarządzanie listą kontaktów użytkowników. Dodawanie automatyczne pracowników współpracujących ze sobą, działów czy osoby z tzw. pomocy technicznej. Wszystkie te rzeczy to rozwiązania raczej niespotykane w innych protokołach służących do komunikacji błyskawicznej. Enterprise Instant Messaging to rzecz przydatna. Należy wspomnieć, że rozwiązania takie to dobry pomysł także w innych organizacjach, szkołach, uczelniach wyższych.

6. Klient Jabbera

Klient

Klient to program pozwalający na połączenie się z serwerem i korzystanie z jego usług.

Słowami wstępu warto zacytować Encyklopedię Wikipedia i poprawnie zdefiniować klienta - tak aby uniknąć mylnego łączenia sieci z samym klientem, co ma miejsce przykładowo dla GG. Jabber nie ma odgórnie narzuconego jednego programu. Co więcej, samych programów umożliwiających korzystanie z Jabbera jest dziesiątki.

W odniesieniu do komputerów klient oznacza oprogramowanie korzystające z usług dostarczanych przez serwer. Przykładem może być cała rodzina oprogramowania typu telnet czy ssh. Jednym z klientów w tej rodzinie jest putty - program pozwalający użytkownikowi na korzystanie z usług na zdalnym komputerze.
- Wikipedia, Wolna Encyklopedia

Wracając do spraw Jabbera, drugim ważnym wyborem jest wybór klienta, możemy przejrzeć je wyszukując na Google jabber client (zobacz wyniki szukania "jabber client"), albo skorzystać z pomocy strony http://www.jabber.org/user/clientlist.php. Klientów jest dużo, są one dostępne na wiele platform: Amiga, MacOSX, MacOS9, J2ME RIM, J2ME, Java, PalmOS, Symbian, WinCE, Linux/Unix, Windows, Przeglądarki Internetowe (WWW), PocketPC, BeOS ,Smartphone czy jako plugin Mozilla.

Klienty Jabbera szerzej opisane na tej stronie

Klienty nieopisane tutaj szerzej, ale także warte uwagi

Polskie akcenty jabberowe, czyli klienty umożliwiające korzystanie z Jabbera pisane przez Polaków polski akcent

Większa lista popularniejszych komunikatorów poniżej, to na wypadek gdyby ktoś twierdził że powyższe mu się nie podobają. Pełna aktualna lista dostępna na stronach jabber.org. Ciekawe zestawienie klientów znajduje się także na stronach Wikipedii. Można porównać możliwości klientów Jabbera z klientami innych sieci.

Adium X, Agile, Akeni, Ayttm, BuddySpace, Cabber, centericq, Chatopus, Chatterbox, CJC, Coccinella, Colibri, e4Applet, Enigma3, EntreatCE, Exodus, Fire, Gabber1, Gabber2, Pidgin, GCN, Gnome Jabber, GNU Gadu, Gossip, GreenThumb, Gush, IMChat, IMCom, imov, IR-Jabber, IRSIM, Jabber for BeOS, Jabber Messenger J2ME, Jabber Messenger Pocket, Jabber Messenger RIM, Jabber Messenger Smartphone, Jabber Messenger Symbian, Jabber Messenger WebClient, Jabber Messenger Windows, jabber.el, JabberApplet, JabberFoX, Jabbernaut, JabberWana, Jabberwocky, JabberX, Jabberzilla, JAJC, Jeti, JWChat, JWGC, Kava, kf, KomKom, Kopete, Lluna, MessageMate, MiMessenger, MirandaIM, mjabber, myJabber, myJabber IM for Pocket PC, neos, Nitro, Pandion, Proteus, Psi, Rhombus IM Client, Rhombus IM Mobile Client, Rival, SIM, Syndicon, TipicIM, TipicMe, Tkabber, tkJabber, TransactIM, Trillian Pro, TSIM, TVJab, UNIVerse, Vista, Wpkontakt, Spik, wxSkabber, Yabber.

6.1 Psi

Najważniejszym plusem jest obsługa wielu kont jednocześnie. Dodatkowo umożliwia korzystanie z Open PGP, jest także dostępny na wiele platform. Największym minusem jest dziwny układ historii oraz wolne tempo rozwoju. Zakładanie konta krok po kroku w Psi jest opisane w moim krótkim tutorialu na temat Psi. Strona główna programu to http://psi.affinix.com/.

Ostatnio pojawiło się kilka nieoficjalnych modyfikacji oryginalnego klienta Psi. Lista adresów skąd można je ściągnąć dostępna jest na polskim forum Jabbera. Poprawki dostępne w takich modyfikacjach to między innymi statusy offline, wskaźniki statusów opisowych, statusy opisowe pod kontaktem, awatary, spolszczenie, nowe ikony i inne mniejsze rozszerzenia.

Więcej zrzutów ekranu można zobaczyć w sekcji Psi krok po kroku.

6.1.1 Psi i GPG

GPG

GPG, skrót od ang. GNU Privacy Guard, to darmowy zamiennik komercyjnego PGP, programu służącego do profesjonalnego szyfrowania danych.

Aby korzystać z udogodnień Open PGP musimy odwiedzić http://www.gnupg.org/ i zaopatrzyć się w sam program, który jest oczywiście darmowy. Można doinstalować graficzną nakładkę taką jak np.: GPGshell z http://www.jumaros.de/rsoft/index.html lub od razu przejść do rzeczy i zacząć działać prosto z konsoli. Na początek generowanie własnych kluczy:

gpg --gen-key

Przy problemie z generowaniem kluczy, oraz braku czasu na czytanie dokumentacji, dodam że program dla Windowsa domyślnie powinien znajdować się w katalogu C:\gnupg, a jego ścieżka dostępu ustawiona w PATH. Gdy to nam nie wystarcza, należy popatrzeć chwilkę na rejestr. Jeżeli nie masz pojęcia nic o rejestrze to lepiej tam nic nie ruszać, warto dodać że wszelkie zmiany robi się na własną odpowiedzialność i mogą one mieć przy dużym pechu niekorzystny wpływ na nasz system.

Jeżeli chcemy zmienić domyślne położenie programu należy zmienić wpisy w gałęzi
HKEY_LOCAL_MACHINE/Software/GNU/GNUPG/ w kluczach gpgProgram oraz HomeDir.

Jeżeli chcemy aby każdy użytkownik miał osobno miejsce dla swoich kluczy, należy dodać do gałęzi
HKEY_CURRENT_USER/Software/GNU/GNUPG/ wpis HomeDir o wartości np.: C:\klucze_anety\. Najlepiej oczywiście podpiąć tam swój folder Moje Dokumenty.

Dla Linuksa wszelkie manipulacje z położeniem samego programu i kluczy poszczególnych użytkowników nie są potrzebne. Może w nowszych wersjach GPG dla systemu Windows problem ten zostanie jakoś rozwiązany.

Potem upubliczniamy swój klucz publiczny wygenerowany za pomocą polecenia:

gpg --export --armor > moj_klucz_publiczny.asc

Przykładowy klucz publiczny może wyglądać tak jak mój: (mój klucz publiczny)

A klucze naszych znajomych importujemy prawie analogicznie komendą:

gpg --import klucz_kolegi.asc

Samo ustawienie Psi ogranicza się do kilku kliknięć w ustawieniach konta i wyborze naszego klucza, a potem dla każdego kontaktu prawym klawiszem z menu podręcznego wybieramy odpowiedni klucz publiczny danej osoby, który wcześniej zaimportowaliśmy. Podczas rozmowy szyfrujemy nasze wiadomości zamykając ikonkę kłódki. Więcej informacji można doczytać z FAQ samego Open PGP oraz w dokumentacji Psi na http://psi.affinix.com/psi_docs/.

6.2 Jajc

Rozbudowany klient Jabbera. Ciekawostką jest obsługa skinów Windowsa XP, które można sobie zaaplikować z http://www.themexp.org/, dysponuje także takimi funkcjami jak potwierdzenia odebrania wiadomości czy znane z GG statusy offline. Jest możliwość używania PGP. Zakładanie konta oraz używanie Jajca krok po kroku opisane są na http://jabber.itn.pl/docs/jajc_tutorial/ oraz http://jajc.pjwstk.edu.pl/, strona domowa natomiast tutaj http://jajc.ksn.ru/.

Aby szyfrować nasze wiadomości PGP, można skorzystać z wersji programu darmowych dla użytku domowego. Lista dostępna pod adresem: http://www.pgpi.org/products/pgp/versions/freeware/.

Więcej zrzutów ekranu można zobaczyć w sekcji Jajc krok po kroku.

6.3 Pandion

Łatwy w obsłudze, w polskiej wersji językowej i bardzo ładnie się prezentujący. Może i brak mu kilku zaawansowanych funkcji, ale na pewno jest dobrym rozwiązaniem dla początkujących. Wszystko jasno i przejrzyście. Opisy kontaktów pod kontaktami, tak jak w oryginalnym kliencie GG. Strona domowa http://www.pandion.be/.

Jeżeli podoba ci się Pandion, warto przyjrzeć się polskiemu komunikatorowi tworzonemu na podstawie Pandiona, stąd bardzo duże podobieństwo, czyli komunikatorowi Hapi. Ponieważ tworzony przez Polaków, bardziej odnosi się do naszych polskich realiów, co czasem jest pomocne. Sam Hapi jak na razie jest jeszcze w fazie rozwoju. Twórcy chcą stworzyć przyjazny użytkownikowi i łatwy w obsłudze komunikator.

Więcej zrzutów ekranu można zobaczyć w sekcji Pandion krok po kroku.

6.4 Spik polski akcent

(dawny WP Kontakt)

natywny

Jeżeli usługa taka jak GG czy ICQ jest natywna, znaczy to że nasz klient ma w sobie program do porozumiewania się z tymi sieciami. Program odpowiada za połączenie z innymi sieciami i komunikacje.

transport

Jeżeli usługa jest oparta o transporty (tzw. bramki) na serwerze, znaczy to że nasz klient wysyła informacje do serwera, który tłumaczy je i porozumiewa się z innymi sieciami. Serwer odpowiada za połączenie i komunikacje.

natywność vs. transporty

Podejście natywne jak i transporty mają swoje plusy i minusy. Jeżeli transport działa źle np.: z powodu przeciążenia, nasza komunikacja z inną siecią będzie przerywana. Rozwiązanie oparte o biblioteki natywne zazwyczaj działa bezproblemowo. Jednak kiedy wykorzystujemy transporty zyskujemy dużą swobodę i uniwersalność. Każdy inny klient jabberowy będzie potrafił używać naszych kontaktów. Jeżeli korzystamy z transportów zmiana klienta będzie niezauważalna. W przypadku usług natywnych nie możemy zmienić programu na inny bez zmian w konfiguracji, zazwyczaj w takiej sytuacji przenoszone są tylko kontakty jabberowe, trzymane po stronie serwera.

Ciekawostką jest promowanie Jabbera przez WP, ich komunikator Spik (dawny WP Kontakt), który wydawać się powinno powinien być zamknięty tylko dla użytkowników portalu WP sam wykorzystuje protokół Jabbera i pozwala na komunikację z innymi użytkownikami. Więcej informacji na stronie http://spik.wp.pl/.

Ostatnio nowa ulepszona wersja komunikatora Wpkontakt dostała nową nazwę Spik. Autorzy programu chwalą się, że za pomocą Spika można przeprowadzać rozmowy głosowe o lepszej jakości niż na popularnym Skype. Do tego sama rozmowa wymaga mniejszej przepustowości. Sam program został zmodernizowany i dodano kilka ulepszeń. Z moich testów zajmuje mniej w pamięci operacyjnej systemu.

Jeżeli masz problem z instalacją i konfiguracją koniecznie zerknij na stronę domową z pomocą lub zadaj pytanie konsultantowi (szczegóły na stronach WP).

Więcej zrzutów ekranu można zobaczyć w sekcji Wpkontakt/Spik krok po kroku.

6.5 Pidgin

Multikomunikator

Multikomunikator to specyficzny rodzaj komunikatora internetowego pozwalający na korzystanie z kilku sieci naraz.

Pidgin to rozbudowany multikomunikator oraz klient Jabbera. Obsługuje wiele protokołów natywnie (w tym polskie GG, istnieje wtyczka do sieci Tlen, IRC czy ICQ). Dodatkowo istnieje możliwość rozbudowania go o nowe wtyczki, które możemy sami sobie napisać. Program jest całkowicie spolszczony, a od wersji 2.0 może pochwalić się jednym z lepszych i bardziej przejrzystych interfejsów użytkownika. Mimo, że nie jest to tylko klient Jabbera, przez co nie oferuje wszystkich rozszerzeń protokołu Jabber, można go śmiało wszystkim polecić bo jest to naprawdę dopracowany program. Więcej informacji na stronie domowej komunikatora.

Ciekawostką jest tekstowa wersja komunikatora, nazywana Finch, oparta o te same biblioteki co Pidgin. Finch jest przeznaczony dla systemów unixowych, uruchomiony na komputerze gdzie działa już Pidgin będzie korzystał z tych samych plików konfiguracyjnych. Umożliwia to na łatwe odpalenie tego komunikatora zdalnie spoza domu bez konieczności ponownego konfigurowania czy rozdwajania historii rozmów. Zrzut ekranu komunikatora Finch można zobaczyć poniżej.

Jeżeli szukałeś komunikatora GAIM to chciałem przypomnieć, że to stara nazwa komunikatora Pidgin. W skutek ugody prawnej między AOL a twórcami komunikatora, zmieniono jego nazwę tak aby nie kojarzyła się z podobnym produktem firmy AOL.

6.6 Konnekt polski akcent

Polski multikomunikator oferujący w zestawie wtyczek wtyczkę umożliwiającą korzystanie z sieci Jabbera. Sam program jest miły dla oka i przyjazny nawet dla początkującego użytkownika. Dodatkowo to, że jest pisany przez Polaków, posiada różne rozszerzenia nie oferowane przez innych np.: wklejanie obrazków w okno rozmowy z użytkownikiem sieci Gadu-Gadu. Strona domowa Konnekta to http://www.konnekt.info/.

Jeżeli masz problem z instalacją i konfiguracją koniecznie zerknij na pomoc dostępną na stronie domowej Konnekta lub na poradnik "Jak szybko i przyjemnie zainstalować i skonfigurować Konnekta".

6.7 Miranda

Rozbudowany multikomunikator z dużą ilością rozszerzeń. Miranda jest miła dla oka, prosta i mała. Przez ograniczenie się tylko do potrzebnych funkcjonalności i wyłączenie zbędnych wtyczek zajmuje mało zasobów. Dzięki przemyślanemu interfejsowi może dodatkowo zajmować bardzo małą część pulpitu. Dodatkowo można poeksperymentować z przeźroczystością okienka. Więcej informacji na stronie domowej Mirandy oraz na polskim forum Mirandy.

6.8 Gajim

Gajim to bardzo przyjemny dla oka i szybko rozwijany klient Jabbera. Napisany jest z myślą o użytkownikach GTK+, więc ucieszy pewnie szczególnie zwolenników GNOME. To wszystko zainteresuje użytkowników Linuksa, a oczywiście istnieje także wersja dla systemu Windows. Więcej informacji na stronie domowej projektu.

6.8 Google Talk

Komunikator wspierany przez Google. Na razie jest w fazie testów i nie oferuje wielu funkcji, ale ma nadrobić to w przyszłości, można go traktować więc jako ciekawostkę. Oferuje on możliwośc komunikacji tekstowej opartej o technologie XMPP/Jabber oraz rozmów głosowych VoIP. Oprócz funkcji dobrze znanych z komunikatorów firma Google zadbała o dobrą integracje ze swoim serwisem poczty elektronicznej Google Mail. Więcej informacji na oficjalnej stronie projektu.

Ostatnim ruchem Google była integracja komunikatora z pocztą elektroniczną. Teraz możliwa jest zwykła rozmowa z poziomu WWW Google Mail. Dodatkowo możliwe jest wyszukiwanie archiwalnych rozmów tak samo jak archiwalnych listów. Historia gdy ją włączymy, zapisywana jest na serwerze zawsze kiedy używamy naszego konta, bez względu na to czy robimy to z poziomu WWW, Google Talk, czy za pomocą innego klienta Jabbera.

6.9 Kopete

Potężny multikomunikator pisany specjalnie dla KDE. Wspiera wiele protokołów i jest cały czas prężnie rozwijany. Rozszerzalny o dodatkowe pluginy. Posiada wiele zaawansowanych funkcji. Można go dowolnie konfigurować, wpływać na wygląd samej konwersacji, przypinać awatary do kontaktów. Więcej informacji na stronie domowej projektu.

(Niestety nie miałem możliwości zrobienia screenów pod KDE)

6.10 Gizmo

Gizmo to alternatywa dla rozmów głosowych w Internecie, tzw. telefonii internetowej. Wspiera otwarty standard dla rozmów głosowych SIP oraz otwarty standard dla rozmów tekstowych. Kontakty na liście kontaktów oprócz numerów telefonu czy numeru SIP posiadają miejsce na wpisanie Jabber ID. Pozwala to na komunikacje tekstową z użytkownikami Jabbera. Każdy użytkownik Gizmo jest widoczny jako normalny kontakt na serwerze chat.gizmoproject.com.

Pomimo tylko podstawowego wsparcia dla Jabbera sam klient jest wart uwagi z powodu obsługi protokołu SIP. Jest to pełnowartościowa zamiana dla komunikatora Skype, a do tego oparta o otwarte standardy. Więcej informacji na stronie producenta.

6.11 iChat

Podstawowy multikomunikator w systemach Mac OS X. Dostępny za darmo dla każdego użytkownika komputerów Apple. Obsługuje protokoły AOL (Aim screen name, ICQ Uin, netscape.net screen name, oraz dedykowane konto .mac) i Jabber. Chociaż brak w nim wsparcia dla przesyłania plików między różnymi klientami zgodnymi z XMPP to przyjazny interfejs, prosta obsługa i integracja z systemem operacyjnym sprawił, że iChat zyskał sobie wielu zwolenników. Więcej na stronie producenta.

(Informacje o iChat i zrzuty ekranów zebrane przez Glubone. Lista kontaktów pochodzi z jednej ze stron w sieci.)

7. Mam konto, co dalej

Transport

Transport na serwerze Jabbera, zwany także bramką, od ang. gateway, to specjalny program tłumaczący informacje pomiędzy różnymi sieciami. Umożliwia to dostęp i rozmowę z użytkownikami innych sieci takich jak GG czy ICQ.

roster

Roster to tzw. lista kontaktów, ang. contact list, przechowywany na serwerze spis wszystkich znajomych użytkowników.

Jeżeli wybór komunikatora jest już za tobą, posiadasz już konto na serwerze i je poprawnie skonfigurowałeś. Możesz spróbować dodać pierwszego użytkownika do swojej listy kontaktów. Lista kontaktów jest trzymana na serwerze, więc mamy ją zawsze pod ręką obojętnie z jakiego miejsca się łączymy.

Każdy użytkownik jest opisany przez swój identyfikator na danym serwerze. Identyfikator ten nazywany jest Jabber ID, w skrócie JID. Jego znaczenie odszyfrowujemy podobnie jak adres poczty elektronicznej. Dla użytkownika gosia@chrome.pl oznacza on danego użytkownika o identyfikatorze gosia na serwerze chrome.pl.

Jeżeli chcemy dodać do naszej listy kontaktów, nazywanej też czasami jako roster, użytkownika, ograniczamy się do wpisania jego JID. Następnie musimy wysłać swoją autoryzację (authorize to) oraz poprosić o autoryzację (authorize from) od danego użytkownika. Bez autoryzacji nie będziemy widzieć czy dany użytkownik jest online.

Teraz przyszedł czas na dodanie użytkowników innych sieci, czyli skorzystanie z transportów. Każdy serwer posiada własne transporty, czyli bramki konwertujące wiadomości pomiędzy różnymi sieciami. Pierwszą rzeczą jaką musimy zrobić to sprawdzić jakie transporty są na naszym serwerze. Następnie lokalizujemy przykładowo transport GG i najczęściej prawym kliknięciem dostajemy się do menu podręcznego gdzie można wybrać opcje zarejestruj. Po otworzeniu okienka wpisujemy swój numer GG oraz hasło. Po zaakceptowaniu i krótkiej chwili otrzymujemy informacje że zostaliśmy autoryzowani przez bramkę. Od tej chwili możemy dodawać użytkowników GG do swojej listy. JID dla takiego użytkownika wygląda zazwyczaj podobnie do 123456@gg.chrome.pl.

8. Reszta transportów

Oprócz transportów typu GG, ICQ, MSN za pomocą których możemy komunikować się z innymi sieciami, istnieją także inne. Warto zarejestrować się w katalogu publicznym. Tak aby inni mogli nas wyszukać gdy zajdzie taka potrzeba. Można sprawdzić pogodę w pogodynce czy wysłać pocztę. Szczegóły dotyczące transportów znajdują się zazwyczaj na serwerach. Poniżej przykład pewnego serwera i rozszerzeń na nim zainstalowanych. Lista całkiem imponująca. Listę taką jak ta można uzyskać w każdym kliencie, który posiada tzw. przeglądarkę usług na serwerach. Załączony przykład to usługi wypisane przez komunikator Psi. Przykładowo Wpkontakt nie posiada pełnej obsługi tej funkcjonalności.

Lista rozszerzeń pewnego serwera

Główne typy rozszerzeń serwera ze względu na ich funkcjonalności można podzielić tak:

9. Podsumowanie

Myślę że podoba ci się Jabber, że udało ci się bez większych problemów zainstalować jakiegoś klienta, nie jest to całkowicie bezbolesne, ale na pewno jest to dobry wybór. Jeżeli czujesz niedosyt informacji, pobuszuj na www.jabberpl.org, albo na www.jabber.org i doczytaj wszystko.

Dodatki

Dodatek A - Mapa użytkowników Jabbera.

Jesteśmy wszędzie. Jabbera używamy w Polsce, Europie, Afryce... chcesz pokazać światu gdzie jesteś i że także go używasz - dodaj się do jednej z map.

Dla zachęty poniżej kilka zrzutów ekranów.

Jobble
Jabber w Polsce
GTalkProfile
Google Talk w Brazylii

Dodatek B - Emotikony GG.

Poniżej kilka słów raczej bardziej historycznych. Większość komunikatorów od razu jest wyposażona w pełen zestaw emotikonek. Jeżeli jednak używasz Psi i nie możesz się ich doszukać to przeczytaj tekst poniżej. Oczywiście jeżeli nie posiadasz Psi tylko inny komunikator z pewnością możesz do niego także dodać ikonki zapisane jako plik JISP.

Jeżeli podobały ci się stare emotikony z GG, lub po prostu chciałbyś aby to co wypisują do ciebie użytkownicy GG wyglądało tak samo możesz ściągnąć zestaw emotikonek z GG. Znajdziesz go na stronie - http://jisp.netflint.net/. Wystarczy pobrać odpowiedni zestaw, jest on wepchnięty w plik JIPS przystosowany dla klientów Jabbera (tak, tak, znów XML) potem wrzucić go do odpowiedniego katalogu, w Psi \iconsets\emoticons i wybrać go w opcjach. Po kilku klikach możemy cieszyć się emotikonami z GG w swoim kliencie Jabbera.

Dodatek C - Import listy kontaktów GG.

Każdy na początek zabawy z Jabberem, zaczyna narzekać na problemy z importem listy kontaktów. Kiedyś umożliwiał to sam transport GG, co częściowo zostało już poprawione. W części wersji transportu GG funkcja ta została jednak wyłączona, ponieważ jak to zostało ujęte po prostu nie działała. Abstrahując od tego kto maczał w tym palce i czy to twórcy GG coś sprytnie przeprogramowali, więc jeżeli nie udało się zrobić tego przy rejestracji transportu, trzeba uciec się do innych sposobów. Oczywiście najprostszy to wpisanie ich ręcznie, co zajmie jakieś 5 - 10 minut. Jeżeli jednak nie ma na to czasu lub chęci można spróbować skorzystać z konwertera Chomika. Ogólnie warto przeczytać wszystkie notki z tej strony, bo konwersja ta to ciągle szczypta magii. Większa garść informacji o tej kłopotliwej czasem czynności opisana jest także dokładniej na stronach JabberPL.org.

Tutorial wraz ze screenami można zobaczyć na http://jabber.aster.pl/gg.html.

Dodatek D - Jogger czyli blog wprost z listy kontaktów.

blog

Blog, skrót od ang. weblog, to rodzaj pamiętnika prowadzonego w Internecie.

W oparciu o Jabbera można zrobić dużo, żeby nie powiedzieć wszystko. Każdy posiadacz konta na jednym z serwerów może użyć go do pisania swojego bloga. Wszystkie wpisy mogą zostać dodane prosto z poziomu naszego komunikatora. Dodatkowo przydatną funkcją jest powiadamianie o nowych wpisach czy komentarzach, które także docierają do nas tak samo jak wiadomości od znajomych - szybko i prosto na liste kontaktów.

Mamy do wyboru dwa polskie rozwiązania wypisane poniżej. Pierwszy Jogger to prekursor blogowania przez Jabbera. Drugi Jabba to próba stworzenia serwisu dla blogów ciekawych i wartych czytania. Szczegóły dotyczące obu serwisów można znaleźć na ich stronach internetowych.

Największym serwisem oferującym integracje blogowania z Jabberem jest Live Journal. Z ciekawych rozwiązań można wymienić jednoczesne utworzenie konta na serwerze live-journal.com wraz z tym, które tworzymy za pomocą WWW podczas rejestracji. System pozwala na dodawanie notek z poziomu komunikatora. Lista kontaktów jest zintegrowana z listą naszych znajomych z Live Journal. Serwis nie jest polski, ale większość rzeczy jest tłumaczona na język polski.

Ciekawe jest również to co oferuje Sabifoo. Jest to uproszczony blog wraz z kanałem RSS. Jak opisują na stronie autorzy, można bardzo szybko z własnej listy kontaktów tworzyć kanał RSS. Rozwiązanie idealne dla kogoś, kto nie chce się bawić w rozbudowane blogi, a ma potrzebę publikowania aktualnych wiadomości.

Dodatek E - Transport pogody.

Konkretny serwer na którym istnieje działający transport pogody może być inny niż opisany poniżej. Najlepiej poszukać go na swoim lub innym popularnym serwerze.

Rejestrując się w transporcie pogody mamy możliwość dodawania do naszej listy kontaktów pogody dla konkretnych miejscowości. Poniżej przykładowa pogoda dla Warszawy - warszawa@pogoda.jabberpl.org. Pogoda dostępna jest także na innych serwerach, przykładowo warszawa@pogoda.chrome.pl. Oczywiście można wstawiać inne miasta, pogoda działa dla większości większych miejscowości. Przykładowo mój rodzinny 80 tysięczny Inowrocław też działa. Informacje o jakich miastach można uzyskać dane pogodowe najłatwiej uzyskać w przeglądarce usług danego serwera.

Pogoda
Przykładowy status kontaktu pogody

Dodatek F - Rozkład jazdy warszawskiego ZTM.

Konkretny serwer na którym istnieje działający transport ZTM może być inny niż opisany poniżej. Najlepiej poszukać go na swoim lub innym popularnym serwerze.

Dodając do naszej listy kontaktów ztm@chrome.pl kilkoma klikami uzyskamy informacje na temat konkretnego autobusu czy tramwaju. Opis możliwości i konfigurację otrzymujemy po wysłaniu do kontaktu tekstu pomoc. Poniżej przykład działania. Boty rozkładu jazdy znajdują się także na innych serwerach, więc warto sprawdzić to w przeglądarce usług.

ZTM
Kontakt rozkładu jazdy autobusów warszawskiego ZTM
ZTM
Przykładowe zapytanie o rozkład jazdy autobusu 507

Dodatek G - Słownik polsko-angielski, angielsko-polski.

Konkretny serwer na którym istnieją działające słowniki może być inny niż opisany poniżej. Najlepiej poszukać go na swoim lub innym popularnym serwerze.

Dodając do listy kontaktów kontakt slownik@translator.jabberpl.org możemy szybko przetłumaczyć pojedyncze wyrazy. Poniżej przykład działania. Dodatkowo dostępne są słowniki na serwerze chrome.pl, słownik angielsko-polski, polsko-angielski — ang-pol@slowniki.chrome.pl; pol-ang@slowniki.chrome.pl; dostępne są też słowniki języka niemieckiego, włoskiego, hiszpańskiego, ortograficzne itd. Aktualną listę najlepiej sprawdzić na danym serwerze.

Słownik
Kontakt słownika dodany do listy kontaktów
Słownik
Przykładowe zapytanie słownika

Nie wszystkie słowniki, ze względu na wyłączenie darmowych słowników Onetu, działają dobrze. Zależy to od słownika i wersji zainstalowanej na danym serwerze.

Dodatek H - Psi i certyfikaty serwerów.

Certyfikat

Certyfikat to elektroniczny podpis pozwalający na jednoznaczną identyfikację. Zapobiega próbą podszywania się pod daną jednostkę.

Jeżeli używamy Psi po raz pierwszy możemy poczuć się zagubieni gdy przy podłączaniu do serwerów uzyskujemy alert o niezgodnym certyfikacie. Po pewnym czasie znudzi nam się klikanie na przycisk ok. Aby to zlikwidować wystarczy ściągnąć plik certyfikatu na swój dysk do katalogu \certs\. Dla serwera jabberpl.org wystarczy ściągnąć go z http://serwer.jabberpl.org/jabberpl.xml, a dla chrome.pl http://www.chrome.pl/files/chrome.xml. Najłatwiej zrobić to klikając na link prawym klawiszem myszy i wybierając zapisz element docelowy jako.

Certyfikaty można znaleźć także na stronach JabberPL.org.

Dodatek I - Wikipedia na rosterze

Jeżeli korzystasz z Wikipedii - wolnej encyklopedii, to nieraz wygodnie mieć ją prosto na liście kontaktów. Nic prostszego bo teraz wystarczy dodać tylko JID wiki@jabber.autocom.pl.

Dodatek J - Program TV

Konkretny serwer na którym istnieje działający program telewizyjny może być inny niż opisany poniżej. Najlepiej poszukać go na swoim lub innym popularnym serwerze.

Jeżeli chcemy mieć pod ręką program TV wystarczy dodać do swojego rostera JID programtv@jabber.autocom.pl. Po wysłaniu komendy "Co teraz oglądasz" dostajemy listę co dzieje się aktualnie w TV. Dodatkowe komendy wypisane zostaną po wpisaniu "help".

<michalus> Co teraz oglądasz
<tv> Teraz oglądam kilka fajnych filmów:

10:00 - Skąd się biorą pieniądze? (TVP 1)
10:05 - Szalenie Arystokratyczne Spotkanie z Balladą (TVP 2)
09:45 - Maszyna zmian - Nowe przygody (TV Polonia)
01:30 - Zakończenie programu (Kino Polska)
09:25 - Słoneczny patrol (Polsat)
10:00 - Najzabawniejsze zwierzęta świata (Polsat2)
10:10 - Nie ma sprawy (TVN siedem)
07:25 - Top Shop (Polonia 1)
06:00 - Summer Mix (MTV Polska)
10:00 - Nasza antena (TV Puls)
09:50 - Historia Roberta Wraighta (HBO 2)
10:00 - Taxi 3 (Canal)
09:50 - Nancy Drew (HBO)
08:20 - Telezakupy (Tele 5)
10:00 - Rozmowy w toku (TVN)
10:00 - Słodka trucizna (TV4)
09:35 - Transmisja obrad Sejmu RP (TVP3 Kraków)
10:00 - Turniej towarzyski Alpen Cup w Bolzano (Eurosport - PL)
10:00 - Pływające lwy (Animal Planet)
10:00 - Sturmartillerie (Discovery Channel)
09:30 - Teleshopping (Onyx - PL)
09:50 - Star 6 Music (M6)
08:00 - Wielkie letnie głosowania (Cartoon Network/TCM)
10:10 - Ach, ten Andy! (Fox Kids)
09:35 - Imperium kobiet (Romantica)

Dodatek K - Jabber a Tlen.

" - (...) Znajomość języków obcych?
Jakiś obcy język zna pan?
- Jaki?
- Wszystko jedno jaki. Jakiś obcy.
- Nie. To nie znam.
- Nie znam. A słabo?
- Słabo to ten... Yyyy... Jak się nazywa... Yyyy... Francuski. O!
-- Rejs

Dziwna atmosfera panuje w stosunkach jabberowo-tlenowych, ktoś mógłby zapytać czemu główna Polska strona o Jabberze nie może mieć adresu jabber.pl zamiast jabberPL.org, zaskoczeniem może być odpowiedź, że adres ten jest wykupiony przez Tlen. Pewnie jeszcze bardziej zaskakująca jest informacja, że Tlen tak samo jak Spik, u podstaw ma Jabbera. Teoretycznie powinien działać tak jak Wpkontakt/Spik bez bramek, jako kolejny serwer. Jednak to wszystko to tylko teoria, jak na razie Tlen się izoluje i nie chce połączyć z innymi użytkownikami. W skrócie można to określić — Jeżeli nie wiadomo o co chodzi, chodzi o pieniądze. Więcej na ten temat doczytasz na stronie: http://7thguard.net/news.php?id=3585. Została zorganizowana nawet akcja w stylu "Uwolnić orkę" i zbierane są podpisy pod petycją do ludzi odpowiedzialnych za zamknięcie Tlena. Jeżeli chcesz zobaczyć petycje lub wpisać się na nią zobacz http://www.petitiononline.com/tlenpl/petition.html. Pierwsza pojawiła się wtyczka do Tlena umożliwiająca komunikację z użytkownikami Jabbera. Nie wiem jak ona działa, ponieważ nie używałem nigdy Tlena dłużej niż kilkanaście minut, jeżeli chcesz ją przetestować poszukaj na stronie http://www.tlen.biz/ wtyczki (plugina) o nazwie k.jabber lub po ostatniej zmianie nazwy k.smok, ciekawe ile jeszcze wersji nazwy będzie. Ostatnie wersje pozwalają na korzystanie z większości funkcjonalności Jabbera. Po dłuższym czasie bojkotowania sieci Tlen pojawiły się transporty Tlena na serwerach. Z moich testów wynika, że mimo swoich wczesnych wersji, pozwalają na bezproblemową komunikację.

Dodatek L - Szybkie zarządzanie kontaktami na serwerze (Jabber Roster Utility).

Czasami chcemy zarządzać naszymi kontaktami w sposób automatyczny - przykładowo przy migracji z jednego transportu GG na inny itd. Stajemy wtedy przed obliczem ręcznego przepisywania kontaktów, podczas gdy logiczne wydawałoby się podmienienie tylko części ich JID. Właśnie w takiej sytuacji przydaje nam się Jabber Roster Utility. Gdy wejdziemy na stronę http://jru.jabberstudio.org/ możemy podłączyć się do naszego konta Jabberowego i otrzymać trzymaną przez serwer listę kontaktów w postaci tekstowej. Przykładowo może to wyglądać tak jak u mnie.

+,login@jabberpl.org,,grupa jabber
+,123456@gg.chrome.pl,Jan Kowalski,grupa gg
+,123457@gg.chrome.pl,Rajmund,grupa gg
+,123458@gg.chrome.pl,Aneta,grupa gg
+,123459@gg.chrome.pl,Ania,grupa gg
+,345678@icq.chrome.pl,Adam,grupa icq

(...)

Na stronie podane są dokładne linki co i jak zrobić, między innymi jak przejść z jednego serwera na inny. Jednak patrząc na to co otrzymujemy od serwera łatwo domyślić się samemu o co chodzi. Początkowy + to nasza autoryzacja, następnie mamy JID, po kolejnym przecinku nick, a na końcu grupę na liście.

Idea działania podczas przenosin z serwera jest prosta. Potrzebujemy dwóch kont. Pierwsze z kontaktami do przeniesienia, a drugie zazwyczaj puste, konto docelowe. Logujemy się na konto pierwsze i pobieramy kontakty. Prawdopodobnie będziemy potrzebowali kilku zmian w kontaktach, które korzystają z transportów. Tak jak na powyższym przykładzie, transport GG posiada końcówkę gg.chrome.pl, która będzie inna na innym serwerze. Warto również pamiętać o zarejestrowaniu się w transporcie na nowym serwerze przed przeniesieniem kontaktów, które mają z niego korzystać. Zawsze istnieje także możliwość, pozostania przy starym transporcie na starym serwerze. Oczywiście możliwe jest to tylko wtedy, gdy serwer pozwala na korzystanie ze swoich transportów użytkownikom innych serwerów, co nieraz jest zablokowane. Końcową faza to zalogowanie się na nowe konto i zostawienie tam naszych kontaktów pobranych z konta pierwszego wraz z ewentualnymi modyfikacjami.

Dodatek M - Zasoby, priorytety, cała prawda

Zasób i priorytet to często nierozumiane przez użytkowników Jabbera terminy. Jeszcze częściej to rzeczy po prostu pomijane przy konfiguracji połączenia.

Obydwa wywodzą się z możliwości wielokrotnego połączenia jednego kontaktu do serwera. Funkcjonalność jakże przydatna dla kogoś kto używa przykładowo komunikatora w pracy, w domu i jednocześnie dodatkowo na jakimś urządzeniu przenośnym. Jedno połączenie nie wyklucza innych. Bez uporządkowania tej kwestii wprowadzony zostałby bałagan i nikt nie widziałby z jakim połączeniem aktualnie rozmawia.

Zasoby
Konfiguracja połaczenia w komunikatorze Gajim
Zasoby
Widok zasobów i priorytetów dla konta Google Mail z połączonym jednocześnie Gajimem i wbudowanym klientem na WWW

Widząc kontakt na liście kontaktów widzimy także jego wszystkie połączenia do serwera używające tego konta. Najczęściej symbolizowane jest to napisem w stylu nazwa_zasobu (priorytet). Jeżeli kontakt ma aktualnie więcej połączonych zasobów przed rozpoczęciem rozmowy czy przed wysłaniem wiadomości można wybrać, który zasób będzie adresatem akcji.

Jeżeli wysyłamy swoją wiadomość lub rozpoczynamy rozmowę bez określenia konkretnego zasobu adresat zostanie ustalony na podstawie priorytetu połączenia. Im wyższy priorytet, tzn. większa wartość, tym połączenie jest ważniejsze. Jeżeli więcej niż jedno połączenie ma najwyższą wartość priorytetu zostanie wybrane to, do którego użytkownik połączył się najpóźniej.

Dodatek N - Jabber vs. XMPP

Co to jest Jabber, a co to jest XMPP? Czym różni się Jabber od XMPP? Czy powinno mówić się Jabber czy może XMPP? Wszystkie te wątpliwości opisał na blogu Peter Saint-Andre. Poniżej pozwolę sobie go zacytować i przetłumaczyć główną myśl.

The term "Jabber" is, unfortunately, ambiguous. In 1998, Jeremie Miller invented something he called Jabber, and he released it as an open-source project on January 4, 1999. Pretty soon there were many Jabber-related open-source projects, in March 2000 a company called Jabber.com was formed, etc. Over time we have striven to disambiguate the term, thus Jeremie's server was renamed "jabberd" instead of "the Jabber server", we came up with the term "XMPP" instead of "the Jabber protocol", we formed the Jabber Software Foundation to manage the protocols, etc. I think that if "Jabber" means anything as a standalone noun, it refers to the whole ecosystem of protocols, open-source projects, products, companies, server deployments (etc.) that use the underlying XML streams technology invented by Jeremie. However, I never use "Jabber" as a standalone noun, only as an adjective (...) thus "Jabber community", "Jabber technologies", etc. (but not "Jabber" on its own).

Ther term "XMPP" refers to the core XML streaming protocols contributed by the Jabber Software Foundation to the Internet Standards Process and subsequently published as RFCs 3920 and 3921.

Most XMPP extensions are defined in documents still called (for historical reasons) "Jabber Enhancement Proposals" or JEPs, but in my opinion it is inaccurate to say that "Jabber" = XMPP + JEPs, since there really is no one thing called "Jabber".

-- Źródło, blog Petera Saint-Andre

Termin "Jabber" posiada aktualnie wiele znaczeń. Początkowo nazwa projektu open-sourcowego stworzonego przez Jeremiego Millera przestała być jednoznaczna. Powstało wiele innych powiązanych z nim projektów wykorzystujących tą nazwę w tym nawet przedsiębiorstwo Jabber.com. Próby ustandaryzowania nazewnictwa przyniosły nazwanie serwera jako "jabberd" zamiast "serwer Jabbera" czy "XMPP" zamiast "protokół Jabber". Stworzona została Jabber Software Foundation, która ma za zadanie zarządzanie protokołem. Peter wspomina, że dla niego "Jabber" nie oznacza niczego co jest pojedynczym rzeczownikiem. Określenie odnosi się do całego ekosystemu protokołów, projektów, produktów, przedsiębiorstw, serwerów itd. - do wszystkiego tego gdzie u podstaw leży technologia wymyślona przez Jeremiego. Peter pisze, że nigdy nie używa słowa "Jabber" jako pojedynczego rzeczownika, a prędzej jako przymiotnika - takich jak przykładowo "społeczność Jabbera" - ale nie jako "Jabber" sam w sobie.

"XMPP" odnosi się natomiast do podstaw protokołu przedstawionego, przez Jabber Software Foundadtion, Internet Standards Process i opublikowanego jako RFC 3920 i 3921.

Większość rozszerzeń XMPP jest definiowana w dokumentach, które ciągle nazywają się, z przyczyn historycznych, "Jabber Enhancement Proposals" czyli tzw. JEPy. Jednak Peter wyjaśnia, że nie oznacza to tego samego co przyrównanie Jabbera do sumy XMPP oraz JEPów, ponieważ jedna rzecz określana jako "Jabber" nie istnieje.

Dodatek O - Stany, widzialny, niewidzialny

Kilka słów na temat dostępnych do wyboru w większości klientów stanów. Ponieważ w wielu sieciach i klientach stanów jest znacznie mniej początkujący użytkownik może być w nich troszkę zagubiony. O co tu chodzi?

Osobna historia dotyczy stanu niewidzialny. Chociaż zwykłego użytkownika może to zupełnie nie interesować, poniżej napiszę kilka słów o tym stanie. Jeżeli twój klient posiada ten stan spróbuj go ustawić, jeżeli coś do końca nie zadziała przeczytaj dokładnie to co poniżej.

Stan niewidoczności wprowadził pewne zamieszanie. Początkowo nie został on przewidziany i został dodany dopiero jako kolejne rozszerzenie oznaczone numerem JEP 0018. Ze względu na problemy techniczne o których można przeczytać w linkach poniżej JEP 0018 został wycofany jako niezgodny z protokołem XMPP. Część klientów i serwerów oferuje jeszcze to rozszerzenie, jednak jest to czas przejściowy przed powszechnym wykorzystywaniem rozbudowanego mechanizmu privacy-lists i rozszerzenia JEP 0126. Mechanizm privacy-list jest zgodny z protokołem XMPP i oferować będzie zaawansowane metody filtrowania i ustalania zasad widoczności dla wszystkich użytkowników.

Jak ustawiać stany

Jeżeli znasz już wszystkie stany i wiesz, który z nich co oznacza chciałbym napisać kilka słów o ich ustawianiu. Oczywiście sprawa tego co i jak ustawisz jest jak najbardziej dowolna. Znaczenie ich to jedynie wskazówka ich wykorzystania i każdy wykorzysta to tak jak będzie mu to wygodne. Warto jednak przyjąć kilka zasad ich używania.

Pozbawione sensu zazwyczaj jest ustawianie sobie ciągle stanu niewidoczności. Komunikator jest po to aby się komunikować, a ukrywanie się przed innymi przez cały czas uniemożliwia innym nawiązanie z tobą rozmowy. Jeżeli masz bardzo długą listę kontaktów, na której jest część osób dla których chcesz pozostać rozłączony wykorzystaj mechanizm privacy-lists. Niektóre klienty już go oferują. Jeżeli go nie oferują, zawsze można spróbować rozwiązać to prosto na serwerze.

Jeżeli ktoś ustawia sobie stan nie przeszkadzaj to uszanujmy to i nie przeszkadzajmy mu. To nie jest dobry czas na zagadywanie słowami cześć co słychać?. To, że ma on cię na liście nie oznacza, że nie ma prawa do chwili prywatności.

To samo dotyczy innych stanów. Starajmy się stosować je zgodnie z przeznaczeniem to ułatwi nam to wszystkim życie. Chcesz z kimś porozmawiać o byle czym -- ustaw sam stan rozgadanego lub poszukaj innej osoby z tym stanem. Odchodzisz od komputera, ustaw odpowiedni stan nieobecności. Osoby, które nie ustawiają stanów i tkwią ciągle z tym samym z moich obserwacji irytują innych. Nie wiadomo nigdy czy można porozmawiać, czy mamy spodziewać się odpowiedzi, czy po prostu tego kogoś nie ma. Odpowiednie ustawianie stanu to dla mnie część podstawowej netykiety podczas używania Internetu.

Dodatek P - Inne użyteczne linki

Dodatek Q - Linki propagandowe

" (...) Yyyy... Każdy może prawda krytykować, a mam wrażenie, że dopuszczanie do krytyki panie to nikomu... Mmmm... Tak nie... Nie podoba się. Więc dlatego z punktu mając na uwadze, że ewentualna krytyka może być, tak musimy zrobić żeby tej krytyki nie było. Tylko aplauz i zaakceptowanie. Tych naszych prawda punktów, które stworzymy. (...) "
-- Rejs

Ostatnie aktualizacje strony: (valid html 4.01! | valid CSS!)
autor: Michał "michalus" Małecki, kontakt: JID michalus { jabber (kropka) autocom (kropka) pl, gmail (kropka) com }
(Drugi adres jest także adresem pocztowym)
Ten artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach 2.0 Poland.
Creative Commons License