Egzamin praktyczny

Sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami silnikowymi odbywa się w formie egzaminu państwowego, który składa się z dwóch części: manewrów na placu oraz jazdy w ruchu drogowym po mieście. Egzamin praktyczny uznaje się za zdany tylko po zaliczeniu obu jego części - manewrów i jazdy po mieście. W przypadku pozytywnej oceny z manewrów i negatywnej z jazdy w ruchu miejskim, kandydat zobowiązany jest do ponownego zaliczenia całego egzaminu praktycznego (również zadań na placu manewrowym).

Egzaminowany może w razie niezgodności przebiegu egzaminu z przepisami zgłaszać skargi do dyrektora ośrodka egzaminowania. Skargi można składać w terminie 7 dni od daty przeprowadzenia egzaminu. W razie nie zaliczenia egzaminu lub nie przystąpienia do niego w ustalonym terminie, następny egzamin może odbyć się nie wcześniej niż po tygodniu.

Aby poprawić nie zaliczony egzamin należy ponownie wnieść w ośrodku ruchu drogowego opłatę za egzamin. Po trzykrotnym nie zaliczeniu egzaminu państwowego należy wziąć udział w obowiązkowym szkoleniu dodatkowym. Szkolenie to polega na wykupieniu w ośrodku szkoleniowym minimum 5 godzin nauki jazdy w przypadku trzykrotnego nie zaliczenia części praktycznej.

Polecenia wydawane przez egzaminatora nie mogą być sprzeczne z przepisami ruchu drogowego, co mogłoby stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa ruchu. Zdający ma prawo popełnić po jednym błędzie w każdej kategorii zadań np. przejechania linii ciągłej, braku sygnalizacji zmiany kierunku. Przepisy przewidują obowiązek wypełnienia przez egzaminatora arkusza przebiegu egzaminu czyli formularza z opisem błędów popełnionych przez zdającego.

Po zakończeniu egzaminu praktycznego dla określonej osoby egzaminator informuje ją o wyniku egzaminu, a jeżeli wynik jest negatywny - podaje przyczyny jego uzyskania i przekazuje jej wypełniony arkusz przebiegu egzaminu praktycznego.

Plac manewrowy

Plac manewrowy to popularna nazwa pierwszego etapu praktycznej częściegzaminu państwowego na prawo jazdy. Kandydat na kierowcę ma do wykonania określony zestaw zadań egzaminacyjnych. Rodzaj zadań zależy jest od kategorii prawa jazdy o które ubiega się osoba egzaminowana.

Jazda w ruchu drogowym

W trakcie egzaminu, podczas prowadzenia pojazdu w ruchu drogowym, egzaminator zwraca uwagę na szereg elementów określających nasze zachowanie na trasie egzaminacyjnej. Wśród wielu definiowalnych zachowań przyszłego kierowcy, można wyróżnić kilkanaście, na które zwracana jest szczególna uwaga osoby egzaminującej. Jednoznacznie określa je karta przebiegu egzaminu, na której można wyróżnić:

• zachowanie podczas włączania się do ruchu,
• zachowanie na odcinkach dróg między skrzyżowaniami,
• dostosowanie prędkości jazdy do warunków panujących na drodze,
• dynamika i kultura jazdy,
• wybór właściwego pasa ruchu (pozycja na drodze),
• utrzymywanie właściwych odstępów od innych pojazdów,
• uwzględnienie zachowania innych kierujących pojazdami reagowanie na dawane przez nich sygnały,
• sygnalizowanie zamierzonych manewrów,
• podejmowanie decyzji i sposób wykonania manewrów wymijania, omijania, wyprzedzania lub zmiany pasa ruchu,
• zachowanie przy przejeżdżaniu przez skrzyżowania - zmiana kierunku jazdy,
• wybór właściwego pasa ruchu,
• sygnalizowanie zamierzonych manewrów,
• prawidłowość toru jazdy,
• przestrzeganie zasad pierwszeństwa przejazdu,
• sposób i miejsce zatrzymania pojazdu,
• uwzględnienie zachowania kierujących innymi pojazdami i reagowanie na dawane przez nie sygnały,
• zachowanie w odniesieniu do znaków drogowych pionowych i poziomych,
• zachowanie w stosunku do sygnałów świetlnych lub poleceń kierujących ruchem,
• zachowanie w rejonach przejść dla pieszych oraz wobec pieszych,
• zachowanie w rejonach przystanków komunikacji publicznej,
• zachowanie w rejonach przejazdów kolejowych lub tramwajowych,
• obserwowanie drogi i umiejętność oceny zagrożeń na drodze,
• skuteczność reagowania w przypadku powstania zagrożenia,
• sposób używania mechanizmów sterowania pojazdem.

Osoba egzaminowana musi mieć świadomość oceny jej umiejętności w aspekcie wymienionych powyżej elementów. Dodatkowo rozporządzenie MTiGM wyraźnie określa jakie umiejętności powinien posiadać uczestnik ruchu drogowego. W myśl tego dokumentu kierowca powinien posiadać wiadomości, umiejętności i zachowania umożliwiające bezpieczne kierowanie pojazdem. Przejawia się to poprzez zachowanie ostrożności i właściwej postawy w stosunku do innych uczestników ruchu drogowego, zachowania zasad bezpiecznych odległości pomiędzy pojazdami, przy uwzględnieniu jazdy w różnych warunkach atmosferycznych i po różnych nawierzchniach jezdni. Kierujący pojazdem zawsze powinien rozważyć rodzaj dróg i zagrożeń związanych ze stanem ich nawierzchni, uwzględnić zagrożenia związane z niedoświadczeniem innych uczestników ruchu drogowego, w tym najbardziej podatnych na ryzyko, takich jak: dzieci, piesi, rowerzyści lub osoby o ograniczonej swobodzie ruchu.

Wszystkie przedstawione elementy składają się na całokształt umiejętności, które musi opanować kandydat na kierowcę, aby stać się pełnoprawnym i odpowiedzialnym uczestnikiem ruchu drogowego.

Naruszenia przepisów ruchu drogowego skutkujące przerwaniem egzaminu z wynikiem negatywnym:

• Kolizja drogowa.
• Omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym.
• Wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na oznakowanym przejściu.
• Nieustąpienie pierwszeństwa przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża pojazd.
• Niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego oznaczenia, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności poruszania się w celu umożliwieniu jej przejścia.
• Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania.
• Niezastosowanie się do: - sygnałów świetlnych, - sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym, - sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego.
• Niezastosowanie się do znaków: - "zakaz wjazdu", - "zakaz ruchu w obu kierunkach", - "zakaz skręcania w lewo", - "zakaz skręcania w prawo", - "nakaz jazdy....", - "linia podwójna ciągła".
• Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu: - na skrzyżowaniu w sytuacji równorzędnej, - na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu, - pojazdom szynowym, - rowerzystom, - podczas zmiany pasa ruchu, - w razie przecinania się poza skrzyżowaniem kierunków ruchu lub torów jazdy pojazdów poruszających się po tej samej drodze, - podczas włączania się do ruchu, - podczas cofania.
• Naruszenie zakazu zawracania.
• Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 20 km/h.
• Nieupewnienie się o możliwości wyprzedzania.
• Naruszenie zakazu wyprzedzania: - na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi, - przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia, - na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi, - na skrzyżowaniach, - na przejazdach kolejowych i bezpośrednio przed nimi, - na przejazdach tramwajowych i bezpośrednio przed nimi.
• Niezastosowanie się do znaku zakaz wyprzedzania.
• Wyprzedzanie z niewłaściwej strony.