Kaligrafia a kultura

Kultura japońska przechodziła różne okresy. Zdarzało się tak, że władca podejmował świadomą decyzję o prowadzeniu polityki odosobnienia (tak jak to było w okresie panowania Tokugawów, gdy ograniczono kontakty ze światem zewnętrznym do wymiany handlowej z Chinami i Holandią), unikając w ten sposób wpływów odmiennych kultur. W czasie innych okresów widoczny był związek z Chinami oraz Koreą (tak jak w fazie buddyjskiej). Okresy te przeplatały się ze sobą. Dopiero w okresie schyłku rządów Tokugawy nastąpił szerszy kontakt z cywilizacją zachodu. To zjawisko, zostało jednak poprzedzone okresem dynamicznego rozwoju rodzimych elementów japońskiej kultury. Mimo wszystko łatwo można było zaobserwować wyższość zachodniej nauki i techniki, szczególnie na polu militarnym i medycznym. Rząd Meiji w związku z tym, jako jedno z pierwszych zadań do wykonania postawił sobie za cel zwiększenie świadomości społecznej, która to ułatwić miała wprowadzenie zmian. Wraz z reformą edukacyjną, zwiększyły się możliwości wyjazdów na studia na zachód. Warto zauważyć tutaj, że dotyczyły one nie tylko wąskiej elity. Doprowadziło to do tego, że z kulturą zachodnią zapoznało się całe japońskie społeczeństwo. Zaczęła ona wywierać coraz głębszy wpływ na wszystkie dziedziny życia.

W podobnej sytuacji, przy zderzaniu się dwóch, jakże różnych cywilizacji w historii dochodziło do zdominowania jednej kultury przez drugą w znaczym stopniu, a w skrajnych przypadkach nawet do obumarcia jednej z nich. W Japonii tak się jednak nie stało. Obie kultury - rodzima i obca, po spotkaniu działały na siebie stymulująco, a w przypadku sztuki doprowadzały do silnie pożądanego powstawania nowych form artystycznych. Wszystkie elementy oryginalnej kultury japońskiej, które przetrwały do teraz są szczególnym jej wyrazem. Pokazują, że mimo silnych oddziaływań innych cywilizacji, asymilacji wielu zwyczajów, ciągle istnieją zwyczaje, czynności i tradycyjne formy, którym społeczeństwo oddaje swoisty hołd.

Japońska ceramika, ceremonia parzenia herbaty, tradycja honoru samurajów oraz sztuka układania kwiatów to tylko niektóre spośród zachowanych elementów, silnie cenionych przez cały świat.

Swoje miejsce we współczesnej rzeczywistości japońskiej zajmuje kaligrafia - sztuka pięknego pisania. Ciągle przykłada się do niej wiele uwagi szkoląc coraz młodsze pokolenia w tej umiejętności. Dzieci oraz młodzież spędzają wiele czasu w szkołach na takich ćwiczeniach. Najlepsi delegowani są na konkursy kaligrafii o różnym zasięgu oraz nagradzani. W późniejszym wieku ludzie nie mają jednak czasu na kultywowanie tej tradycji. Powodowane jest to niesłychaną szybkością życia. Pisanie ręczne zastępują komputery, które mają wbudowane wszystkie potrzebne japońskie alfabety. Starsze pokolenia obawiają się właśnie tego, że urządzenia elektroniczne doprowadzą w końcu do całkowitego zaniku kaligrafii.

Osobami, które naprawdę zajmują się sztuką pięknego pisania są w Japonii artyści. To właśnie oni swoimi pracami podtrzymują tę wspaniałą tradycję, nie pozwalając zaniknąć tak charakterystycznemu i niepowtarzalnemu liternictwu. Ich prace przypominają także, że każda litera mówi wiele o jej twórcy i przez co ciągłe tworzenie jest nie tylko ważne z punktu widzenia podtrzymania pięknego zwyczaju, ale także ze względu na indywidualną wymowę każdego znaku (przedstawiającego każdego kaligrafującego Japończyka jako niepowtarzalnego artystę).